Rönesans

Rönesans, eski Helen-Roma uygarlığını tekrar hayata geçirmek için Avrupa'da yapılan Ortaçağ'dan "Modern" Çağ'a geçişi teşkil eden olaylar dizisidir.
Helen Uygarlığı: Helen → Helenistik → Roma → İslam/Bizans → Avrupa

Ortaçağ’dan Modern Çağ’a geçişi simgeleyen bir olay:

  • Hür düşünce ve sanat gelişir.
  • Hümanizma
  • Reform hareketinin de tetikleyicilerinden.
  • Antik Helen bireyciliğinin, akılcılığının yeniden ele alınmasıdır.

Kuzey İtalya'nın Üstünlükleri:

  • Kuzey İtalya’da başlar, oradan Kuzey’e yayılır. Neden?
  • Konum – deniz ticareti ile ilgelenen tüccar sınıf sanatı, ilmi destekler.
  • Liberal yapılanma, meclislerle yönetilen kent devletleri. Merkezi monarşiler yok.
  • Roma kültürüne yakın.

Neden Rönesans?

  • Kilisenin güç yitirmesi (Haçlı seferleri, burjuva sınıfının merkezi krallıkları desteklemesi, merkeziyetçilik)
  • Matbaa sayesinde kolaylaşıp yaygınlaşan eğitim. İncil’in çoğaltılması, dogmatik Kilise felsefesinin ayağını kaydırır.
  • Ticaret ile birlikte sanatın desteklenmesi. Mezenler (güçlü aileler, örn. Medici) Sanatı, düşünceyi destekler.

Bir geçişler dönemi:

  • SkolastisizmHümanizma
  • Dogmatik → Sorgulamacı
  • Kilise tabanlı → Liberal, bağımsız
  • Kuramsal → Günlük iş ve olaylarla ilgili.

Hümanizm

  • İnsan erdemlerini temel alır. Herşeyin merkezinde insan olduğuna, evrenin insan için olduğuna inanan akım.
  • Ortaçağ'da Yunan, Romalılar tamamen unutulmamış, Hristiyanlıkla örtüşen yönleri biliniyordu. (Aristo, Plato, Cicero, Seneca, Virgil)
  • İnsan herşeyin ölçüsüdür. İlgi alanı dünyayı keşfe yoğunlaşmalıdır. (Ahirete değil)
  • İnsan (Skolastizmin aksine) güçlüdür ve başarılara imza atabilir.
  • Gerçekleri dile getirmek iyidir. Erdemli kişi eleştiriye tahammül eder.
  • İnsanın faal olması iyidir.
  • Zenginlik kötü değil, sanat ve bilim üzerine harcanırsa yararlıdır.
  • İnsan Tanrının imgesidir, fakat irade sahibidir.
  • İnsan doğuştan iyidir (Eski görüşün aksine).

Düşünürler:

  • Makyavel → gerçekçilik
  • Petrark → Hümanizmin babası, "insan kendini geliştirmelidir"
  • Erasmus → hiciv yoluyla skolastik düşüncenin yerilmesi, yapmacılığa tepki, kralları ve yardımcılarını eleştiri
  • More → Plato ve Farabi’den tırtık bir takım fikirler.
  • Bacon

Sonuçlar:

  • Rönesans ile birlikte başlayacak olan akılcı ve deneyci yaklaşım, Aydınlanma Çağı’nı tetikleyecek etmenlerdendir.
  • Skolastizm çöker
  • Dine güven azalır, dolaylı olarak Reform hareketlerine etki eder.
Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 License.